ଭୁବନେଶ୍ୱର: ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ମହାଳୟାଙ୍କର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଏହି ପର୍ବରୁ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଏହି ଦିନକୁ ନବରାତ୍ରୀ ଏବଂ ପିତୃପକ୍ଷ ଭାବେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ମାତା ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ବନ୍ଦନା କରାଯାଏ ଏବଂ ନିଜ ଘରକୁ ଆଗମନ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ପିତୃପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ମରଣ କରାଯାଏ।
ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ପୂର୍ବରୁ ମହାଳୟାର ଏକ ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ ଦୁର୍ଗା ପୂଜାକୁ ଧୂମଧାମରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ସେହି ରାଜ୍ୟରେ ମହାଳୟାର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ରହିଛି। ଲୋକମାନେ ବର୍ଷସାରା ମହାଳୟାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି।
ମହାଳୟା କ’ଣ:
ହିନ୍ଦୁ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ମହାଳୟା ଏବଂ ପିତୃପକ୍ଷ ଅମାବାସ୍ୟା ଗୋଟିଏ ଦିନରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ମହାଳୟା ଦିନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶିଳ୍ପୀ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଆଖି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି। ଏହା ପରେ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତିମ ରୂପ ଦିଆଯାଏ। ଦୁର୍ଗା ପୂଜାରେ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି ଏବଂ ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ମଣ୍ଡପର ସୌନ୍ଦର୍ୟ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ବଢାଇଥାଏ।
ମାତା ପାର୍ବତୀଙ୍କ ଆଗମନ:
ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ନବରାତ୍ରୀ ସମୟରେ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀ ୯ଟି ରୂପରେ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ପୃଥିବୀକୁ ଆସନ୍ତି। ତାଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କ ସାଥୀ ଯୋଗିନୀ ଏବଂ ପୁଅ ଗଣେଶ ଏବଂ କାର୍ତ୍ତିକେୟ ମଧ୍ୟ ପୃଥିବୀକୁ ଆସନ୍ତି। ପୃଥିବୀ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ବାପଘର ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ମାତା ଦେବୀ ତାଙ୍କ ମାତୃ ଘରକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ନବରାତ୍ରିର ୯ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସେ ପୃଥିବୀରେ ରହି ଦୁଷ୍ଟ ଶକ୍ତିର ବିନାଶ କରନ୍ତି।
ଯେଉଁ ଲୋକମାନେ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ସେମାନେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଏହି ଦିନକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ଏବଂ ମହାଳୟା ସହିତ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି। ମହାଳୟା ହେଉଛି ନବରାତ୍ରୀ ଏବଂ ଦୁର୍ଗା ପୂଜାର ଆରମ୍ଭ। କୁହାଯାଏ ଯେ, ମହାଳୟା ଦିନ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ବିଦାୟ ଦିଆଯାଏ ଏବଂ ମା’ଙ୍କୁ ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠକୁ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଏ।
ଏହି ଦିନ ମାତା ପାର୍ବତୀ ପୃଥିବୀକୁ ଆସନ୍ତି:
ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ, ନବରାତ୍ରୀ ସମୟରେ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀ ପୃଥିବୀକୁ ଆସିବା ପାଇଁ ମହାଳୟା ଦିନ କୈଳାଶ ପର୍ବତ ଛାଡନ୍ତି। ତେଣୁ ମହାଳୟା ଦିନ ଦେବୀଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ବିଶେଷ ପ୍ରାର୍ଥନା କରାଯାଏ।