ସାରା ଦେଶରେ ପାର୍ବଣର ଉତ୍ସାବ ନବରାତ୍ରି କୁ ଖୁବ ଧୁମ ଧାମ ରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି l ଏହି ନବରାତ୍ରି ସମୟରେ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ମା ଦୁର୍ଗା ଙ୍କ ନବ ରୂପ କୁ ପୂଜା କରାଯାଉଛି l ସେହି ରୂପେ ଆଜି ହେଉଛି ନବରାତ୍ରିର ଷଷ୍ଠ ଦିନ ଅର୍ଥାତ ଷଷ୍ଠୀ l ଆଜିର ଦିନରେ ମା ଦୁର୍ଗା ଙ୍କ ଷଷ୍ଠୀ ଅବତରରେ ମା’ କାତାୟନୀ ଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ l ନବଦୁର୍ଗା ଗ୍ରନ୍ଥ (ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପ୍ରକାଶନ) ଅନୁଯାୟୀ, ସେମାନଙ୍କ ନାମର ଉତ୍ପତ୍ତି ପଛରେ ଅନେକ କାହାଣୀ ଅଛି l ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ମା କାତାୟନୀଙ୍କ ବିଷୟରେ….
ମହର୍ଷି କତ ଋଷି ଙ୍କ ଝିଅ ଥିଲେ କାତ୍ୟ l ଯେହେତୁ ପ୍ରଥମେ ମାତା ପାର୍ବତୀ / କାତିୟାନୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାର ଶ୍ରେୟ ମହର୍ଷି କାତିୟାନକୁ ଯାଇଥାଏ l କାତାୟନ ମହର୍ଷି ଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା କି ମାତା ଦୁର୍ଗା ତାଙ୍କ ଝିଅ ଭାବରେ ତାଙ୍କ ଘରେ ଜନ୍ମ ହେବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି କାତୟନ ମହର୍ଷି କହିଥିଲେ। ଋଷି କାତାୟନଙ୍କ ଝିଅ ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ନାମ କାତାୟନୀ ଦିଆଗଲା। ଅଶ୍ୱିନ୍ କୃଷ୍ଣ ଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ଜନ୍ମ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଶୁକ୍ଳ ସପ୍ତମୀ, ଅଷ୍ଟମୀ, ନବମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ କତାଟୟାନଙ୍କ ପୂଜାପାଠକୁ ତିନି ଦିନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଦଶମୀ ଉପରେ ମହିଷାସୁରାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ଦେବତାମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥିଲେ l
ଷଷ୍ଠ ଦିନରେ, ଅନ୍ୱେଷଣକାରୀଙ୍କ ମନ ଅଜନା ଚକ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ l ଏଥିରେ ଅସୀମ ଶକ୍ତି ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ l ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ମାତାଙ୍କ ଦିବ୍ୟ ରୂପ ଦେଖିପାରିବେ l ମାତା କତାୟନୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରି ବିବାହ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ହୋଇଥାଏ।
ସେ ଦିବ୍ୟ ଏବଂ ମହାନ ରୂପରେ ଅଛନ୍ତି l ସେଗୁଡ଼ିକ ଶୁଭ ରଙ୍ଗର ଏବଂ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଅରୁଆରେ ସୁସଜ୍ଜିତ l ତାଙ୍କର ଚାରି ବାହୁ ମଧ୍ୟରୁ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଉପର ହାତ ଅଭୟ ମୁଦ୍ରା ଏବଂ ତଳ ହାତ ଭାରା ମୁଦ୍ରା ରେ ଅବସ୍ଥିତ l ବାମ ହାତରେ ଉପର ହାତରେ ଖଣ୍ଡା ଏବଂ ତଳ ହାତରେ ପଦ୍ମ ଅଛି l ତାଙ୍କ ବାହାନ ସିଂହ l
ମାତା କାତୀୟନୀଙ୍କ ଉପାସନା ଫଳାଫଳ ଦେବା ନିଶ୍ଚିତ, ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ, ଯିଏ ଦେବୀ କାଟାୟନୀଙ୍କ ଉପରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ, ସେ ଧନ, ଧର୍ମ, କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପରିତ୍ରାଣ ପାଇଥାଏ। ଭାଗବତ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବୀଙ୍କର ଏହି ରୂପକୁ ପୂଜା କରି ଶରୀର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହୋଇଯାଏ।