ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସ୍ପେସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (ଇସ୍ରୋ) ବୈଜ୍ଞାନିକ ବାଲାର୍ମାତିଙ୍କର ହୃଦ୍ଘାତ ହେତୁ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଛି । ତାଙ୍କର ଶେଷ କାଉଣ୍ଟଡାଉନ୍ ଦେଶର ତୃତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶନ ଚନ୍ଦ୍ରୟାନ -୩ ର ଶୁଭାରମ୍ଭ ସମୟରେ ହୋଇଥିଲା। ଗଣମାଧ୍ୟମ ‘ୱିଅନ୍’ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ତାମିଲନାଡୁର ଅରିୟାଲୁର ବାସିନ୍ଦା ବାଲାର୍ମାତିଙ୍କର ଶନିବାର ସନ୍ଧ୍ୟାବେଳେ ଚେନ୍ନାଇରେ ହୃଦ୍ଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି।
‘ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩’ ଉତ୍କ୍ଷେପଣ ବା ‘ଲଞ୍ଚ୍’ ସମୟରେ (ଜୁଲାଇ ୧୪) ତାରିଖରେ ମଧ୍ୟ ସେ ‘କାଉଣ୍ଟ୍ଡାଉନ୍’ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଏବଂ ଏହା ଥିଲା ତାଙ୍କର ଶେଷ ‘କାଉଣ୍ଟ୍ଡାଉନ୍’ ଘୋଷଣା।
ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁଁ ଶୋକବ୍ୟକ୍ତ କରି ‘ଇସ୍ରୋ’ର ଅନ୍ୟତମ ପୂର୍ବତନ ନିର୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର୍ ପି. ଭି. ବେଙ୍କିଟକୃଷ୍ଣ ‘ଏକ୍ସ୍’ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି: ଶ୍ରୀହରିକୋଟାରୁ ‘ଇସ୍ରୋ’ର ଆଗାମୀ ଅଭିଯାନର ‘କାଉଣ୍ଟ୍ଡାଉନ୍’ ଲାଗି ବାଲାର୍ମାତି ମାଡାମ୍ଙ୍କ କଣ୍ଠସ୍ବର ନ ଥିବ। ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ଥିଲା ତାଙ୍କର ଅନ୍ତିମ ‘କାଉଣ୍ଟ୍ଡାଉନ୍’ ଘୋଷଣା। ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ମୃତ୍ୟୁ। ଭାରି ଦୁଃଖ ଲାଗୁଛି। ପ୍ରଣାମ!
ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ରେ, ବିକ୍ରମ ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଏବଂ ପ୍ରୟାଗନ୍ ରୋଭରକୁ ନେଇ ଗଠିତ ଚନ୍ଦ୍ରୟାନ -୩ ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର୍ ମଡ୍ୟୁଲ୍ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲା, ଯାହା ଏହି ସଫଳତା ହାସଲ କରିବାରେ ଚତୁର୍ଥ ଦେଶ ହୋଇପାରିଥିଲା l ପୃଥିବୀର ଏକମାତ୍ର ପ୍ରାକୃତିକ ଉପଗ୍ରହର ଅବିଭାଜିତ ଦକ୍ଷିଣ ପୋଲରେ ଏହି ଅବତରଣ ଦେଶକୁ ପ୍ରଥମ କରିଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ଇସ୍ରୋ ଶନିବାର କହିଛି ଯେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଥିବା ପ୍ରୟାଗନ ରୋଭରକୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରାଯାଇଛି।
୧୪ ଦିନ ପରେ ଏହାକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବାକୁ ସ୍ପେସ୍ ଏଜେନ୍ସି ଆଶା କରୁଛି l ରୋଭର ଦୁଇଟି ପେଲୋଡ୍, ଆଲଫା ପାର୍ଟିକାଲ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋମିଟର (APXS) ଏବଂ ଲେଜର ଇଣ୍ଡୁକେଡ୍ ବ୍ରେକଡାଉନ୍ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରସ୍କୋପ୍ (LIBS) ସହିତ ସଜ୍ଜିତ l ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ମାଧ୍ୟମରେ ପୃଥିବୀକୁ ତଥ୍ୟ ପଠାଉଥିବା ପେଲୋଡ୍ ଗୁଡିକ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି l ମୂଲ୍ୟବାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ପ୍ରୟାଗନ୍ ରୋଭର ଏବଂ ବିକ୍ରମ ଲାଣ୍ଡର୍ ମିଳିତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ l
APXS ଏବଂ LIBS ପେଲୋଡ୍ ଚନ୍ଦ୍ର ମୃତ୍ତିକା ଏବଂ ପଥରର ମୌଳିକ ଏବଂ ମିନେରାଲୋଜିକାଲ୍ ରଚନାକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି l ଯଦି ପ୍ରୟାଗନ ରୋଭରରେ ସଫଳ ଜାଗରଣ ନଥାଏ, ତେବେ ଏହା ଭାରତର ଚନ୍ଦ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଭାବରେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ରହିବ l
